سنگ‌شناسی و جایگاه زمین‌ساختی توده گرانودیوریتی لخشک, شمال باختر زاهدان, ایران

Authors

  • علی کنعانیان دانشکده زمین‌شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، ایران
  • مهدی رضائی کهخائی دانشکده زمین‌شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، ایران
Abstract:

توده گرانودیوریتی لخشک در 10 کیلومتری شمال باختر زاهدان واقع شده و به صورت بیضوی شکل با امتداد شمال‌باختر-جنوب‌خاور در رسوبات فلیشی ائوسن نفوذ کرده است. این توده، پس از جایگزینی مورد هجوم تعداد زیادی دایک موازی با روند شمال‌خاور-جنوب‌باختر قـــرار گرفته است. دایکها حدود 30-20 درصد حجم توده را به خود اختصاص داده‌اند و دامنه ترکیبی گسترده‌ای از گرانودیوریت تا مونزودیوریت دارند.      سنگهای توده نفوذی لخشک از نوع کلسیمی-  قلیایی و غالباً متاآلومین بوده و از لحاظ فراوانی P2O5 و Th در برابر SiO2 ، مشابه گرانیتهای نوع I است. مقدار TiO2 این سنگها در محدوده مقادیر TiO2 گرانیتهای حاشیه قاره قرار می‌گیرد. مقادیر MgO، Na2O، Ni، Cr، عدد Mg و فقیر شدگی این سنگها از Y با مذابهای آداکیتی حاصل از ذوب بخشی پوسته اقیانوسی جوان شبیه است. مقدار پایین  Ba/La سنگهای مورد مطالعه بیانگر ذوب بخشی پوسته اقیانوسی فرورو قبل از بی‌آب شدن آن است.     این سنگها از عناصر LIL و LREE غنی شدگی نشان می‌دهند در حالی که از عناصر HREE و Y تهی شده‌اند و دارای بی‌هنجاری‌ منفی Nb، Ta، P، Ti و بی‌هنجاری  مثبت Pb می‌باشند. بی‌هنجاری منفی Nb و Ta بیانگر نقش پوسته اقیانوسی در متاسوماتیسم گوه گوشته است. بی‌هنجاری مثبت Pb به آلایش ماگما با پوسته قاره‌ای و متاسوماتیسم گوة گوشته‌ای اشاره دارد.      به نظر می‌رسد که تشکیل توده گرانودیوریتی لخشک می‌تواند با فرورانش پوسته اقیانوسی جوان سیستان به زیر بلوک افغان در ارتباط باشد. همچنین مقادیر پایین HREE، 13/15>Y، 2/1>Yb، وجود میانبارهای آمفیبولیتی و کاهش مقدار Yb نسبت به افزایش SiO2 در این سنگها، با ذوب بخشی آمفیبولیتهای حاصل از فرورانش سنگ‌کره اقیانوسی به ژرفاهای بیش از 35 کیلومتر سازگار است.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

سنگ‌شناسی و ژئوشیمی دایک های مزوکرات و ملانوکرات در پیکره گرانودیوریتی لخشک، شمال باختر زاهدان

پیکره گرانودیوریتی لخشک به سن الیگومیوسن در شمال­­ باختر زاهدان و رسوبات فلیشی ائوسن رخنمون یافته است. این پیکره مورد هجوم دسته‎دایک­هایی با درجه رنگینی متغیر از مزوکرات تا ملانوکرات و با روند شمال­ خاور- جنوب ­­باختر قرار گرفته است. با توجه به شواهد صحرایی، در بخش­هایی از پیکره، دایک­های ملانوکرات، دایک­های مزوکرات را قطع کرده‌اند که تأخر و جوان‌تر بودن این دسته از دایک­ها را نشان می­دهد. ستبر...

full text

تعیین شرایط فیزیکی تبلور در توده گرانودیوریتی لخشک و دایک‌های درون آن

The Lakhshak pluton, a part of Zahedan-Saravan granitoid belt, is located about 15 km NW of the Zahedan city. The plutonic rocks are granodiorite in composition and are cut by a numerous of microdiorite and dacite dykes. The rocks of Lakhshak pluton consist of plagioclase (oligoclase-andesine), K-feldspar, quartz, biotite, amphibole (pargasite - edenite), sphene, apatite and opaque minerals. In...

full text

سنگ‌شناسی، ژئوشیمی و جایگاه زمین‌ساختی - ماگمایی توده آذرین نفوذی سیلیجرد، شمال باختر ساوه

توده آذرین نفوذی سیلیجرد در شمال باختر ساوه به سن ائوسن بالایی- الیگوسن(2/32/39 میلیون سال) در کمان ماگمایی ارومیه- دختر از زون ساختاری ایران مرکزی قرار دارد. این توده دارای طیف ترکیب سنگ‌شناختی پیوسته مشتمل بر آلکالی‌فلدسپار گرانیت، سینو تا مونزوگرانیت(گرانیتهای معمولی)، گرانودیوریت و دیوریت/گابرو بوده، در سنگهای آتشفشانی و آذرآواری ائوسن تزریق شده است. روندهای تغییرات اکسیدهای عناصر اصلی، کم...

full text

سنگ‌نگاری، زمین‌شیمی و پهنه زمین‌ساختیِ ماگمای سازندة دایک‏‌های شمال و باختر زاهدان (جنوب‌خاوری ایران)

دایک‏‌های شمال و باختر زاهدان به سن ائوسن درون مجموعه‏‌های فلیشی و گرانیت زاهدان در پهنه زمین‌درز سیستان برونزد یافته‏‌اند. بیشتر این سنگ‏‌ها سرشت آلکالن دارند و عبارتند از: دایک‏‌های مافیک، اولترامافیک و فلسیک و گاه آلایش‌یافته. بیشتر دارای بافت پورفیری و گلومروپورفیری هستند. پلاژیوکلاز، هورنبلند و بیوتیت از کانی‏‌های اصلی این سنگ‌ها بوده و همین کانی‏‌ها در زمینه نیز دیده می‌شوند. بلورهای خلیج...

full text

پتروژنز و خاستگاه زمین‌ساختی توده گرانیتوییدی درّه‌باغ (شمال باختر الیگودرز)

توده‌ گرانیتوییدی درّه‌باغ در شمال باختر الیگودرز از دو بخش مافیک و فلسیک تشکیل شده است. این بخش‌ها به ترتیب دارای ترکیب سنگ‌شناسی دیوریت تا کوارتزدیوریت و گرانودیوریت تا لوکوگرانیت هستند. آشکارترین ویژگی‌های بخش فلسیک توده نفوذی درهّ‌باغ عبارتند از حضور گسترده آنکلاوهای متاپلیتی آندالوزیت‌دار، سورمیکاسه، سیلیسی (کوارتزی به ارث رسیده از رگه‌های کوارتزی با ماهیت دگرگونی)، متاپسامیتی و همچنین زینوک...

full text

سنگ‌شناسی و زمین‌شیمی توده مافیک – اولترامافیک قره‌آغاج، شمال باختر ارومیه

       توده مافیک- اولترامافیک قره آغاج در فاصله 36 کیلومتری شمال باختر ارومیه قرار دارد. این توده از لحاظ سنگ‌شناسی از دو بخش اصلی شامل سنگ‌های مافیک بدون کانی‌سازی و سنگ‌های اولترامافیک غنی از Fe-Ti-P (سنگ‌های FTP) تشکیل یافته است. بخش مافیک به طور غالب حاوی گابروی درشت بلور، میکروگابرو و متاگابرو با مجموعه کانیایی ساده‌ (پلاژیوکلاز+ کلینوپیروکسن و ایلمنیت) و ارتوآمفیبولیت است. بر اساس روابط ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 17  issue 65

pages  126- 143

publication date 2008-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023